W konferencji rocznej Stowarzyszenia Fala Renowacji na temat systemu klas energetycznych dla Polski i one-stop-shopów, zorganizowanej 13 czerwca 2023 r. w Warszawie wzięło udział ok. 70 osób. Byli to przedstawiciele biznesu, organizacji pozarządowych i think-thanków, administracji rządowej i samorządowej.

Zachęcamy do zapoznania się z podsumowaniem wydarzenia oraz do pobrania prezentacji przedstawianych zgodnie z agendą wydarzenia.

Podział budynków na klasy energetyczne ma wejść w życie od przyszłego roku. Fala Renowacji i Krajowa Agencja Poszanowania Energii (KAPE) już dziś proponują, jak mógłby on wyglądać i prezentują projekt etykiety energetycznej. Przedstawiono także po raz pierwszy w Polsce pomysł stworzenia Centrów Efektywności Energetycznej, tzw. One-Stop-Shop’ów.

Konferencja roczna Stowarzyszenia Fala Renowacji, odbyła się we wtorek w Warszawie z udziałem przedstawicieli instytucji państwowych, organizacji pozarządowych i biznesu. To czas, kiedy w Brukseli trwają rozmowy trójstronne (tzw. trilogi) między Komisją Europejską, Parlamentem i Radą Unii dotyczące tzw. dyrektywy budynkowej (EPBD).

Efektywność i redukcja zużycia energii są kluczowe w przypadku budynków. W pomieszczeniach zamkniętych spędzamy 90 proc. naszego czasu.Budynki są odpowiedzialne za ok. 40 proc. emisji CO2. Tymczasem ok 30 proc. energii jest tam niepotrzebnie marnowana. Dzisiejsze technologie pozwalaj już teraz podnieść efektywność energetyczną budynków o 30 proc.

– mówił Jacek Łukaszewski, prezes Schneider Electric.

Klasy od A do G

Jednym z założeń EPBD jest podział budynków na klasy energetyczne (od A do G). Pozwalają one oszacować prawdziwy stan budynków i zaplanować ich renowację, co przekłada się na jakość życia i oszczędności dla mieszkańców. Polska jest jednym z ostatnich krajów w Unii, który nie wdrożył jeszcze systemu klas. Według zapowiedzi Ministerstwa Rozwoju i Technologii ma on zacząć działać od 2024 roku.

Podczas konferencji Karolina Loth-Babut, dyrektorka Krajowej Agencji Poszanowania Energii (KAPE), zaprezentowała propozycję klas energetycznych dla budynków jedno- i wielorodzinnych w Polsce, wypracowywaną przez KAPE dla Fali Renowacji. To głos w procesie prekonsultacyjnym prowadzonym przez Ministerstwo Rozwoju.

Wprowadzenie tego systemu umożliwi dokładniejsze i bardziej precyzyjne rozróżnienie jakości i standardu energetycznego budynków, co w efekcie może przekładać się m.in. na większą motywację właścicieli do wdrażania działań modernizacyjnych

– podkreśla Karolina Loth-Babut.

Czy twój budynek to wampir?

Dzięki zaproponowanym górnym i dolnym granicom wskaźnika EP (odzwierciedlającego, ile energii zużywa budynek), prezentowanym w formie czytelnej etykiety energetycznej, właściciel budynku będzie wiedział np. czy jego dom jest wampirem energetycznym, który powinien być poddany renowacji, czy może ma wyższą klasę energetyczną.

Zgodnie z dyrektywą EPBD, klasy energetyczne określane będą za pomocą liter od A do G, gdzie A odpowiada budynkowi zero-emisyjnemu, a litera G określa budynki o najgorszej charakterystyce energetycznej. Jak wynika z badań, modernizacja najbardziej energochłonnych budynków – klasy F i G – sprowadzająca je do klasy B lub C, mogłaby zmniejszyć ich końcowe zużycie energii aż o 90%.

Klasy powinniśmy wprowadzić zaraz po wejściu w życie dyrektywy EPBD. Dzięki KAPE mamy już opracowaną koncepcję, na której można bazować. Uważamy też, że warto stworzyć warunki preferencyjne dla budynków najniższej klasy G, na przykład szybką ścieżkę ich renowacji oraz zachęty finansowe za przejście przynajmniej do klasy E

zaznaczył Andrzej Kaźmierski, dyrektor Ministerstwa Rozwoju i Technologii.

Etykieta jak na sprzęcie RTV/AGD

Zastosowana przez KAPE i Falę Renowacji metoda pozwoliła na wyodrębnienie 15% najmniej efektywnych energetycznie budynków. W efekcie wiemy, że budynki wielorodzinne z najgorszej klasy energetycznej oznaczonej literą G zużywają ponad 469 kWh/(m2*rok), a budynki z klasy A kilkukrotnie mniej – poniżej 59 kWh/(m2*rok).

Przy projektowaniu oznakowania niezwykle ważne było, by wartości liczbowe podane były w sposób jasny i czytelny dla każdego mieszkańca. Ma się tak stać dzięki prezentacji klasy energetycznej w formie etykiety, a nie – jak dotychczas – suwaka. Do informacji o zużyciu energii w formie „etykiety” jesteśmy już bowiem przyzwyczajeni za sprawą plakietek na sprzęcie RTV/AGD. Analogiczne mają być na budynkach.

Projekt przekazany zostanie teraz do Ministerstwa Rozwoju. Zgodnie z propozycją KE w zakresie dotyczącym klas energetycznych, budynki z klasy G i F mają być poddane renowacji, co najmniej do klasy E do 2030/2033 r. (2030 – budynki publiczne, 2033 – budynki mieszkalne).

One-Stop-Shopy, czyli Centra Efektywności Energetycznej

Pomocą dla właścicieli i zarządców budynków w przeprowadzeniu wymaganych przez Unię modernizacji, mogą okazać się Centra Efektywności Energetycznej (One-Stop-Shopy). Fala Renowacji zaprezentowała, jak mogłyby działać w Polsce.

Zgodnie z propozycją FR, wzorowaną na doświadczeniach europejskich, system składałby się z dwóch elementów: platformy internetowej oraz sieci punktów obsługi, docelowo w każdym powiecie. Będzie to miejsce, w którym zainteresowani renowacją zostaną obsłużeni od początku do końca procesu, bez potrzeby sięgania po inne źródła informacji czy wsparcia.

Punkty takie dostarczą kompleksowych informacji prawnych, technicznych finansowych i organizacyjnych na temat m.in.: izolacji termicznej, modernizacji ogrzewania, wymiany drzwi i okien, wykorzystania OZE. Zapewnią także dostęp do wszystkich niezbędnych specjalistów przeprowadzających remont, bazy najlepszych rozwiązań, informacji o możliwości uzyskania wsparcia finansowego inwestycji w ramach programów publicznych.

Dzięki sieci One-Stop-Shopów mieszkańcy otrzymają realne wsparcie w przeprowadzeniu całkowitej modernizacji swoich mieszkań i domów. Podnosząc ich klasę energetyczną, obniżą swoje rachunki za prąd i ogrzewanie, poprawią komfort życie, zwiększą wartości nieruchomości

zaznacza Justyna Glusman, dyrektorka zarządzająca Fali Renowacji.

NFOŚ już teraz realizuje cały szereg programów, które pomagają Polsce przebrnąć przez proces transformacji tak, byśmy mogli czuć się bezpieczni energetycznie. Flagowym programem jest kolejna edycja „Czystego powietrza, w ramach które można m.in. ocieplić dom czy wymienić ogrzewanie. Bierze w nim udział obecnie 86 proc. Polskich gmin, naszą ambicją jest osiągnąć 100 proc.

podkreślał wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), Paweł Mirowski.

Cele postawione w Europejskim Zielonym Ładzie oraz Fit for 55 wymagają skutecznego przeprowadzenia obywateli, przedsiębiorców i podmioty publiczne przez proces kompleksowej głębokiej renowacji budynków. Jednym ze sposobów na dostarczenie informacji z różnych dziedzin, połączenie aktorów z różnych branż oraz zapewnienie finansowania renowacji jest właśnie koncepcja OSS (One-Stop-Shops). Projekt nowelizacji dyrektywy budynkowej EPBD zakłada okresowe raportowanie państw członkowskich z działalności OSS oraz form wsparcia publicznego dla nich.