Koniec czerwca i pierwsza połowa lipca 2025 r. były dla Stowarzyszenia Fala Renowacji bardzo gorącym czasem, ze względu na trwające konsultacje publiczne projektów trzech ważnych dla nas dokumentów państwowych tj.:
- Planu Społecznego Klimatycznego (MFiPR)
- Rozporządzenia o charakterystyce energetycznej budynków (świadectwa i klasy energetyczne) (MRiT)
- Warunków Technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (MRiT)
Poniżej przedstawiamy podsumowanie uwag zgłaszanych przez Stowarzyszenie Fala Renowacji, dla każdego z dokumentów.
Plan Społeczno-Klimatyczny (PSK)
Przeznaczenie większej części budżetu na działania inwestycyjne, trwale poprawiające EE budynków.
Bezpośrednie wsparcie dochodów jest niewątpliwie czasami niezbędne, ale samo w sobie nie rozwiązuje problemu ubóstwa energetycznego u beneficjenta, a jedynie odsuwa je w czasie, dające czas na znalezienie systemowego rozwiązania. Systemowym rozwiązaniem jest zaś jedynie poprawa EE budynku, trwale obniżająca zapotrzebowanie budynku na energię oraz pozwalająca za wymianę źródła ogrzewania na bezemisyjne.
PSK nie adresuje wystarczająco ryzyka ubóstwa energetycznego osób mieszkających w budynkach wielorodzinnych – brakuje tu narzędzia analogicznego do Programu Czyste Powietrze.
W przypadku wspierania MŚP, oprócz kryteriów ilościowych, niezbędne jest też również wprowadzenie kryteriów jakościowych.
Rozporządzenia o charakterystyce energetycznej budynków (świadectwa i klasy energetyczne)
Klasa energetyczna musi być jedna, a nie dwie – inaczej świadectwo charakterystyki energetycznej zamiast edukowania i upraszczania, zadziała odwrotnie – wprowadzi chaos i zamieszanie.
Klasa energetyczna budynku powinna być oparta na właściwie dobranym wskaźniku, który realnie będzie odzwierciedlał efektywność energetyczną skorupy budynku, źródła ogrzewania i sprawności wszelkich elementów systemów technicznych, w tym automatyki regulacyjnej – najlepiej nadaje się do tego energia końcowa (Ek) lub – zaproponowana w jednej z klas – energia dostarczona netto (Ed).
Klasy A i A+ powinny być przyznawane jedynie budynkom, które nie emitują CO2 na miejscu – zagwarantuje to, że najwyższe klasy będą realnie odpowiadały najwyższym, standardom budynków, które nie emitują na miejscu nie tylko gazów cieplarnianych ale również żadnych zanieczyszczeń powietrza – niskiej emisji, co w naszym kraju ma znaczenie wyjątkowe.
Co więcej, przepisy prawa nie powinny promować i utrwalać błędów znaczeniowych i to wyjątkowa okazja, aby wreszcie poprawić nazwę rozporządzenia, które nie określa „metodologii” lecz „metodykę” sporządzania charakterystyki energetycznej budynków.
Rozporządzenie o warunkach technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
W projekcie rozporządzenia brakuje przepisów transponujących wymogi zawarte w Art. 13 dyrektywy EPBD w zakresie:
- wyposażania systemów technicznych w nowych i przebudowywanych budynkach w urządzenia zapewniające automatyczne sterowanie, regulację i monitorowanie”, o ile będzie to wykonalne pod względem technicznym i ekonomicznym.
- wyposażania systemów technicznych w automatyczne sterowanie oświetleniem, zawartych w Artykule 13 pkt. 1-12
Pozostałe z 45 uwag zgłaszanych przez Stowarzyszenie dotyczyło m.in. systemu ETICS (apel o zdefiniowanie), automatyki budynkowej sterującej ogrzewaniem, wentylacją i oświetleniem oraz monitorowania wskaźnika jakości środowiska wewnętrznego (IEQ).
Ta triada dokumentów mocno wpłynie na naszą „budynkową” rzeczywistość i podnoszenie efektywności energetycznej budynków w Polsce. Uproszczą i upowszechnią wiedzę o jej znaczeniu (świadectwa charakterystyki i klasy energetyczne budynków), tak że zacznie mieć realny, pozytywny wpływ na rynek nieruchomości, uaktualnią wymogi techniczne dla nowych i termomodernizowanych budynków (warunki techniczne), oraz poprawią wsparcie inwestycyjne, szczególnie dla gospodarstw domowych zagrożonych ubóstwem energetycznym (PSK).
Jan Ruszkowski, Dyrektor Zarządzający